Thế hệ của tôi trước 30/4/1975 được học tiếng Anh qua bộ English For Today do nhà xuất bản Khai trí của Ông Lê Bá Kông mang về. Học tiếng Anh và Việt văn thời ấy, thầy dạy chúng tôi là thầy Nguyễn Trọng, thầy Phan Minh Phước và thầy Nguyễn Trí Đức. Họ đã bơm vào chúng tôi những triết lý về cuộc đời ngay từ khi còn tiểu học.
Tuổi thơ là bản sao của Cha Mẹ, nhà trường, và xã hội. Thời ấy, tôi biết bài thơi IF của nhà thơ, nhà văn gốc Ấn Độ lưu lạc sang Anh quốc đoạt giải Nobel văn học năm 1907 - Joseph Rudyard Kipling - qua thầy Trọng. Bài thơ If và những vần thơ của Hoài Hương là mầm móng cho tôi có được như hôm nay, và mãi mãi về sau. Tôi còn nhớ 4 câu thơ của Hoài Hương mà Thầy Trọng đã dạy:
"Có vấp ngã mới nhìn thấy được,
Có đau thương mới thấy được nụ cười.
Có thẳng căng như sợi dây đàn,
Mới gảy được những âm thanh kỳ diệu" - Hoài Hương
Mới mà đã hơn nửa thế kỷ rồi, giờ tìm những vần thơ này trên mạng không thấy, may mà còn nhớ rõ như mới ngày hôm qua.
Bài thơ IF của Joseph Rudyard Kipling in lần đầu ở tạp chí The American Magazine, tháng 10 năm 1910, sau đó in trong truyện ngắn Brother Square – Toes của tập truyện Rewards and Fairies, 1910. Cuối thế kỷ XX, nghĩa là chỉ mới đây, Đài BBC đã đề nghị thính giả chọn những bài thơ hay nhất của các nhà thơ Anh. Có hàng nghìn người tham gia và kết quả là bài thơ này được chọn nhiều nhất, mở đầu cho tập Những bài thơ hay nhất của nước Anh.
Bài thơ được trích dẫn rất nhiều khi có một sự kiện lớn hoặc, một nhân vật can trường vượt qua giông bão. Lần này dành cho ngài Donald Trump.
Nếu ai quan tâm đến chính trường nước Mỹ trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2020 thì không thể không biết Dan Scavino - Phó chánh văn phòng Nhà Trắng - một chiến binh đồng hành với ngài Donal Trump cho đến phút cuối sẵn sàng tử vì Đạo với Trump.
Ngày 14/11/2020 lúc 9:22AM Dan Scavino đã đưa lên Twitter của ông một clip do Michael Moore là một nhà làm phim tài liệu Hoa Kỳ nổi tiếng của Hollywood - cũng là ủng hộ viên của ngài Trump - đã diễn ngâm bài thơ NẾU rất tuyệt vời để ủng hộ về mặt ý chí và tinh thần ngài Donald Trump.
Tôi thực sự đã rung động từng hồi khi nghe giọng diễn ngâm quá truyền cảm của Michael Moore. Mời các bạn lắng nghe. Lời tiếng Anh tôi đưa bên dưới bài viết này:
IF
If you can keep your head when all about you
Are losing theirs and blaming it on you,
If you can trust yourself when all men doubt you,
But make allowance for their doubting too;
If you can wait and not be tired by waiting,
Or being lied about, don’t deal in lies,
Or being hated, don’t give way to hating,
And yet don’t look too good, nor talk too wise:
If you can dream—and not make dreams your master;
If you can think—and not make thoughts your aim;
If you can meet with Triumph and Disaster
And treat those two impostors just the same;
If you can bear to hear the truth you’ve spoken
Twisted by knaves to make a trap for fools,
Or watch the things you gave your life to, broken,
And stoop and build ’em up with worn-out tools:
If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start again at your beginnings
And never breathe a word about your loss;
If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them: ‘Hold on!’
If you can talk with crowds and keep your virtue,
Or walk with Kings—nor lose the common touch,
If neither foes nor loving friends can hurt you,
If all men count with you, but none too much;
If you can fill the unforgiving minute
With sixty seconds’ worth of distance run,
Yours is the Earth and everything that’s in it,
And—which is more—you’ll be a Man, my son!
Bản dịch tiếng Việt thì có rất nhiều, không bản nào lột tả hết ý nghĩa của bài thơ này, nhưng tôi xin chọn bản dịch của dịch giả Nguyễn Hoàng Ái như sau:
NẾU
Nếu con có thể bình tâm khi mà tất cả
Hết thảy kinh hoàng và đổ lỗi cho con
Nếu con vẫn vững tin khi mọi người nghi kỵ
Mặc ai đó không tin nhưng con vẫn vững lòng
Nếu con biết đợi chờ và kiên nhẫn chờ trông
Không lấy điều dối gian đáp lại điều gian dối
Hoặc bị căm ghét mà không căm ghét lại
Không nói những lời khôn, không ra vẻ thánh thần.
Nếu con mơ ước mà không để ước mơ làm chủ đời con
Nếu con có thể suy tư mà không lấy nó làm mục đích
Nếu cả Thành công, Thất bại trên đường đời con gặp
Mà vẫn như nhau - đối xử một tấm lòng
Nếu con biết nghe sự thật những lời của con
Bị kẻ bất lương làm bẫy lừa kẻ dại
Hoặc nhìn đời con đổ vỡ, đành làm lại
Và con cúi xuống dựng nên với công cụ đã mòn.
Nếu con dám đem những đồng vốn của mình
Đổ hết vào một trận ăn thua úp ngửa
Đành làm lại từ đầu vì đã mất tất cả
Mất mát của mình không một chút thở than
Nếu con ép được con tim, thớ thịt đường gân
Phục vụ cho mình để giành mục đích
Và cố níu giữ, dù chẳng còn sức lực
Nhưng ý chí vẫn đòi: “Hãy giữ vững lòng tin!”.
Nếu con giữ tư cách khi nói chuyện với mọi người
Hay khi ngồi với Vua – thường dân không gián đoạn
Nếu không để thiệt cho mình – dù với thù hay bạn
Không còn để ai nợ nần hay còn nợ gì ai
Nếu mỗi phút giây con có được trong đời
Không để phí hoài mà luôn luôn đặt trên đường chạy
Thì thế giới này sẽ là của con, cùng tất cả những gì trong đấy
Và – quan trọng hơn – con trai, con là một Con Người!
Viết bài này xem như tôi chấm dứt loạt bài về cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ 2020, về ngài Donald Trump. Dù ngài có ngồi lại Nhà Trắng thêm nhiệm kỳ thứ 2 hay chấm dứt vào ngày 20/01/2021 thì với tôi, Ngài vẫn là đấng cứu thế đối với nhân dân Mỹ, nước Mỹ và với thế giới còn lại. Lịch sử sẽ tạc Ngài vào như một chiến binh tử vì Đạo của Chân Thiện và Mỹ khi mà loài người đã đắm chìm trong tội ác, gian dối và bất lương.
Kiếp nạn gì mà Ngài Donald J. Trump phải bị đóng đinh lên thập tự giá? Trong khi Ngài thừa cả công danh và sự nghiệp để an hưởng tuổi già phải không, các bạn? 🤔😥
Sài Gòn, 17:57' Sunday, 17th Jan, 2021
0 Nhận xét