ĐẠI DỊCH SARS COVI-2(Bài viết nhiều kỳ): Phần 1: SARS COVI-2 LÀ VIRUS GÌ?

Bài đọc liên quan:
ĐẠI DỊCH SARS COVI-2(Bài viết nhiều kỳ): Phần 2: Covi-2 từ đâu ra và tại sao?
ĐẠI DỊCH SARS COVI-2(Bài viết nhiều kỳ): Phần 3: Ảnh hưởng và di hại toàn cầu những gì từ Đại dịch SARS Covi-2?

Trước khi đọc phần 1 của loạt bài này tôi mời mọi người đọc bài VIRUS VÀ CÚM để hiểu thế nào là VIRUS?

Coronavirus (còn được gọi là virus corona hay siêu vi corona) là một nhóm gồm các loại virus thuộc phân họ Coronavirinae trong Họ Coronaviridae, theo Bộ Nidovirales.

Coronavirus là virus bao bọc với hệ gen ARN sợi đơn chiều dương và với một nucleocapsid đối xứng xoắn ốc. Kích thước bộ gen của coronavirus khoảng từ 26 đến 32 kilo base pair, lớn nhất đối với virus RNA.

Tên "coronavirus" có nguồn gốc từ tiếng Latin corona, có nghĩa là vương miện hoặc hào quang, và đề cập đến sự xuất hiện đặc trưng của virion dưới kính hiển vi điện tử (E. M.) với một rìa lớn, tạo thành một hình ảnh như vương miện hoàng gia hoặc vành nhật hoa. Hình thái học này được tạo ra bởi các peplomers tăng đột biến của virus, là các protein cư trú trên bề mặt của virus và xác định ái vật chủ.

Protein đóng góp vào cấu trúc tổng thể của tất cả các coronavirus là spike(S), envelope(E), membrane(M) và nucleocapsid(N). Trong trường hợp cụ thể của coronavirus SARS, một miền liên kết thụ thể xác định trên S làm trung gian sự gắn kết của virus với thụ thể tế bào của nó, enzyme chuyển đổi angiotensin 2 (ACE2). Siêu vi khuẩn coronavirus (đặc biệt là các thành viên của nhóm con Betacoronavirus A) cũng có một loại protein giống như gai ngắn hơn gọi là hemagglutinin esterase (ANH).

Coronavirus thường gây ra các triệu chứng cảm lạnh thông thường, nhiễm trùng mũi, xoang hoặc cổ họng và lây lan qua hắt hơi, ho. Tuy nhiên, nó có thể dẫn đến các bệnh hô hấp nghiêm trọng hơn ví dụ như hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) và gây tử vong.

Vi rút Corona (nCoV) là một loại vi rút đường hô hấp mới, gây bệnh viêm đường hô hấp dưới cấp ở người và cho thấy có sự lây lan từ người sang người. Từ trước đến nay, y học hiện đại đã tìm ra 2 dòng Corona Virus là:

Hình 1: Hình ảnh SARS Covi-1 — at CDC.

1. Corona Virus 1(Covi-1): là Corona virus đã gây ra dịch 2003. Covi-1 có bộ gen bề mặt đặc hiệu với tế bào đường hô hấp dưới, nên chúng xâm nhập vào tế bào đường hô hấp dưới ngay khi gắn kết vào bề mặt tế bào và xâm nhập nhanh vào tế bào, sau đó chỉ huy tế bào người nhiễm Covi-1 để sinh sản nhanh chóng.

Chính vì có kháng nguyên đặc hiệu, nên sinh sản nhanh, thời gian ủ bệnh ngắn, trung bình chỉ trong vòng 3 ngày. Triệu chứng lâm sàng rầm rộ. Tử vong nhanh chóng. Đủ tiêu chuẩn để chế ra bom sinh học hay còn gọi là bom vi trùng, để gây thảm họa một cộng đồng.

Hình 2: Hình SARS Covi-2

2. Corona virus 2(Covi-2 còn gọi là newCovi hay nCovi): Là con virus đang gây đại dịch hiện nay. Covi-2 có bộ gen bề mặt có kháng nguyên không đặc hiệu như Covi-1. Hai con Covi-1 và Covi-2 chỉ khác nhau bộ gen kháng nguyên bề mặt. Con Covi-2 này chỉ là một dòng được tạo ra trong phòng thí nghiệm.

Vì kháng nguyên không đặc hiệu nên Covi-2 khi bám vào bề mặt tế bào đường hô hấp khó khăn. Giống như vào nhà người ta mà chìa khóa không đúng với ổ khóa để mở cửa. Nên phải nhả ra làm chìa khóa mới rồi bám vào lại để mở khóa vào nhà. Nên trong 10 lần bám thì chỉ 1 vài lần xâm nhập được vào tế bào. Nên nCovi ở ngoài tế bào nhiều hơn, và được tiết ra ở trong dịch tiết đường hô hấp nhiều hơn, gây bệnh nhẹ hơn, tỷ lệ từ vong thấp hơn, nhưng lại lây lan mạnh hơn, thầm lặng hơn con Covi-1.

Hình 3: Hình ảnh Viêm phổi do SARS Covi

Chính kháng nguyên không đặc hiệu, nên Covi-2 sinh sản chậm, có thời gian ủ bệnh rất dài, khoảng 14 ngày. Thêm vào đó, tỷ lệ nhiễm Covi-2 không có triệu chứng rất cao # 65%. Cũng chính vì điều này mà sức lây lan rất mạnh, vì có tới 65% người lành mang mầm bệnh mà không biết mình bị nhiễm!

Hình 4: Cấu trúc phân tử bề mặt của SARS Covi-2

Tỷ lệ tử vong của Covi-2 không cao như Covi-1, bệnh cảnh cũng không rầm rộ và nặng nề bằng Covi-1. Tỷ lệ tử vong của Covi-2 chỉ khoảng 3,6%, trong khi đó Covi-1 lên đến 11%!

Và vì đó mà Covi-2 không đủ tiêu chuẩn để chế bom sinh học còn gọi là bom vi trùng. Nhưng Covi-2 lại có những di họa khác mà Covi-1 không thể có. Đó là SARS Covi-2 lây lan nhanh và mạnh hơn SARS Covi-1. Việc lây lan nhanh và mạnh để lại di họa kinh tế nặng nề. Sau kinh tế là chính trị...

Các bạn nào cần hỏi về chuyên môn cứ hỏi thoải con gà mái nhen.

Tư Gia, 6:50, 22nd Jun, 2020