Ngày đăng: [Friday, April 02, 2010]
Đọc thêm phần 1: Bài học làm ăn chụp giật
Sau chuyện tôi xin nghỉ việc ở một hãng thuốc đình đám chỉ vì tôi không đồng ý với cách làm việc của tay trưởng văn phòng đại diện. Tên tuổi tôi trong giới kinh doanh dược nước ngoài bước vào Việt Nam đã trở thành có tiếng, khi họ phát hiện ra một tay chỉ làm việc trong 3 tháng nhưng đẩy được doanh thu tăng gấp 5 lần. Các em trình dược viên đứa nào cũng mến vì trong lúc làm việc với các em, tôi đã giúp các em làm việc ít, nhưng hiệu quả cao.
Một thời gian sau tôi được một em trình dược giới thiệu cho tôi với một tập đoàn cai đầu dài mới bước chân vào Việt Nam. Tôi đến làm việc với họ cũng với chức danh Medical Advisor. Nhiệm vụ của tôi lúc này chỉ đơn thuần là training về chuyên môn về các sản phẩm và góp ý chiến lược đưa các sản phẩm dược vào Việt Nam. Công việc đơn giản hơn, nhưng cũng không kém phần phức tạp. Nhưng đây là nơi tôi làm lâu nhất với công việc part-time job.
Tôi được training một chương trình Public Relationship(Quan hệ cộng đồng) do một giáo sư người Do Thái đang dạy ở Carnegie Mellon University của một ông Trùm tài phiệt mà tôi đã nhắc đến trong loạt 2 bài FED. Trong 2 tuần training với vị giáo sư, điều tôi tâm đắc là: Kinh tế không bao giờ tách rời chính trị và người làm kinh tế phải viết vuốt ve, nhưng vuốt ve đúng chỗ, đúng người để mọi cuộc đàm phán đi đến win-to-win cho chiến lược kinh tế của một tập đoàn. Chỉ bấy nhiêu đó thôi, nhưng bà giáo sư đã phải bỏ mất 3 ngày trong đợt training để đi sâu vào các chi tiết, và sau này các chiến lược kinh doanh của tập đoàn cai đầu dài này cũng chỉ ứng dụng ý tưởng trên, trong suốt thời gian tôi làm việc với họ. Bà giáo sư cũng tâm đắc với tôi khi bà hỏi thị trường dược phẩm Việt Nam hiện nay như thế nào? Tớ trả lời: Ai cũng có thể làm bác sĩ và dược sĩ. Sau này tôi có bàn luận với một số PhD of economics người Việt được học ở nhiều đại học rất nổi tiếng trên thế giới, thì thấy người Việt mình có thể có bằng cấp cao và kiến thức rộng, nhưng cũng chỉ là lý thuyết, không ứng dụng vào thực tế được. Vì họ chỉ thuần nói và làm theo kinh tế mà không hiểu được chính trị tác động như thế nào đến kinh tế và ngược lại. Những điều tôi nói ra họ cho là conspiracy theory!!!
Công việc đúng người đầu tiên của họ là tìm cho ra một người có liên hệ huyết thống với một trong những tứ trụ triều đình để nắm quyền quyết định tối cao mọi hoạt động của văn phòng đại diện tại Việt Nam. Và chỉ trong vòng chưa đầy 1 tuần vị trí đó đã được dàn xếp xong. Chúng tôi, những con người đầu tiên có mặt ở văn phòng đại diện được hân hạnh diện kiến một con người có vai trò làm thay đổi diện mạo thị trường dược phẩm của Việt Nam, mà tôi cho rằng nó sẽ còn tồn tại ít nhất nữa thế kỷ và hơn nữa. Con người này có thể làm thay đổi các điều luật trong hệ thống chính quyền, sao cho hoạt động của tập đoàn thuận lợi nhất tại Việt Nam. Mọi hoạt động công việc nhất nhất tuân theo sự chỉ dạy tối cao từ con người này.
Mặc dù hôm nay báo Pháp Luật TP có một bài viết công phu về giá thuốc, nhưng họ vẫn chưa thấy được bản chất của vấn đề. Các tập đoàn cai đầu dài lo việc phân phối thuốc họ có vốn được xem là vô hạn. Họ vào bất kỳ một thị trường mới nào điều đầu tiên là họ chọn người như tôi đã nói ở trên. Điều thứ hai là họ tìm hiểu những key medicines(thuốc chủ lực) nào cần cho thị trường mới. Sau đó, họ ký kết hợp đồng phân phối độc quyền những key medicines ấy với các hãng sản xuất hàng đầu trên thế giới. Họ bỏ tiền ra cho các hãng sản suất chỉ cho họ. Họ được quyền thao túng cung để tạo ra những cơn khan hiếm hay thừa giả tạo mà không bất kỳ một đầu nậu nào trong nước sở tại có thể thọc tay vào. Nên giá cả là do họ quyết định. Có những loại thuốc mà theo hiểu biết của tôi, nó đã có mặt trên thế giới trước khi Việt Nam có ngày 30/4/1975, dĩ nhiên nó đã hết hạn độc quyền sản xuất, và các nước đang phát triễn đã có hàng nhái(generic product) rất rẻ, nhưng qua tay họ nó lại đắt gấp 5 lần hàng nhái. Vì Việt Nam lúc đó như cô gái quê, mới xun xoe bộ đồ bà ba, gót còn dính bùn ra đô thị lớn. Làm việc được 18 tháng, tôi bất đồng với vị tối cao tại Việt Nam khi cho định giá một loại kháng sinh tốt, nhưng giá nhập tính tất cả chi phí đến kho lưu trữ Việt Nam chỉ chưa đến 1USD/lọ, nhưng bán ra thị trường với giá 3.85USD/lọ.
Sau đó 2 tháng, tôi được thông báo thôi việc vì tập đoàn không còn cần tuyển người làm part-time job. Lẽ ra bài này tôi viết hôm qua, nhưng vì tính trung thực của nó, nên tôi phải viết hôm nay, để tránh ngày cá tháng tư. Hy vọng với tự sự ngắn này sẽ giúp các bạn hiểu thêm một chút về các tập đoàn lớn có vai trò gì với thế giới các nước nhược tiểu như Việt Nam.
Asia Clinic, 8h33' ngày 02/4/2010
0 Nhận xét