TÁI CƠ CẤU KINH TẾ BẰNG CÁCH NÀO?

Ngày đăng: [Wednesday, January 06, 2010]

Trong thông điệp đầu năm 2010 của Thủ tướng có đặt vấn đề Tái cấu trúc nền kinh tế. Tôi thử nhìn một khía cạnh về làm sao để các tập đoàn kinh tế nhà nước không còn là con nợ và bất cập xem sao?

Tôi còn nhớ vào khoảng cuối thập niên 1990 thế kỷ trước. Thời mà ông Chu Dung Cơ đương nhiệm thủ tướng Trung Quốc. Lúc đó Trung Quốc không liên doanh mà họ đi mua những nhà máy, công xưởng và tập đoàn làm ăn không hiệu quả của Mỹ, nhưng chất lượng con người và cơ sở vật chất lại cao. Mặc dù họ Chu chỉ có 1 nhiệm kỳ thủ tướng và người ta chỉ ca ngợi ông Đặng Tiểu Bình. Nhưng theo tôi, nếu không có họ Chu thì Trung Quốc không có ngày nay.

Họ mua từ cái bù loong đến mái nhà xưởng đến tất cả trang thiết bị máy móc và thuê cả con người đang điều hành mang về Trung Quốc. Họ thuê con người của những công xưởng này 5 năm với mức lương từ 1.5 - 2 lần ở Mỹ chỉ để làm nhiệm vụ xây dựng những khu công nghiệp lớn ở Trung Quốc và đào tạo con người Trung Quốc biết vận hành và chế tạo như ở Mỹ với hợp đồng ràng buộc. Sau 5 năm họ chấm dứt hợp đồng. Lúc ấy người Trung Quốc sở tại đủ trí và đủ lực để tự làm cái mà trước đây Mỹ làm được nhưng Trung Quốc chưa làm được.

Nếu tôi không nhầm thì mô hình các tổng công ty của nhà nước ta hiện tại chính là cách sao y bản chính mô hình của Hàn Quốc vào thời Park Chung Hee? Nếu ai chưa hình dung ông Park Chung Hee đã có phát kiến đặt nền tảng và đưa nền kinh tế Hàn Quốc chỉ trong vòng 4 thập niên từ một nước đói nghèo trỡ thành cường quốc kinh tế đứng thứ 11 thế giới ngày nay thì hãy xem bộ phim: Thời đại anh hùng. Dù ông Park bị xem là một nhà độc tài và đàn áp dân chủ của Hàn Quốc. Nhưng chỉ khác với Việt Nam chúng ta hiện tại là các tập đoàn mà ông Park quyết định thành lập và ra lệnh hoàn thành nhiệm vụ là của tư nhân, không có tính độc quyền. Còn ta là của nhà nước, có tính độc quyền. Một bên là mô hình làm vì sự sống còn của một tập thể có cạnh tranh, có đối lập để phát triển công bằng. Còn một bên là làm việc cho một tập thể không theo qui luật cạnh tranh công bằng của cơ chế thị trường, là cha chung không ai khóc. Thế mới thấy hết ý nghĩa của kinh tế thị trường đúng nghĩa và kinh tế thị trường định hướng XHCN là như thế nào? Tức là rượu cũ, nhưng bình mới. Rượu thời bao cấp, nhưng bình của thời kinh tế thị trường.

Đến nay, Trung Quốc đã trỡ thành một nơi bán hàng giá rẻ. Đến mức mà ngày nay cả đường ống dẫn dầu, mà ngày xưa, thập niên 1980 Mỹ đã dùng nó để gây sức ép với Liên Xô trong chiến tranh lạnh khi LX đặt hàng với Mỹ để làm hệ thống đường ống qua Ukraina mà báo chí vẫn đưa tin, thì ngày nay Trung quốc đã làm cho người Mỹ phải thất điên bát đảo và phải ra lệnh tăng thuế đối với mặt hàng này. Không những thế mà ngay cả những vật liệu của ngành công nghiệp hỗ trợ người Mỹ cũng phải thua Trung Quốc, khi Mỹ phải áp thuế mới trên một loại thép của Mỹ! Song làm theo kiểu Trung Quốc dù có phát triển nhanh và mạnh thì Trung Quốc cũng đang phải trả giá cho tham nhũng và hủy hoại môi trường.


Về mặt duy vật luận, mô hình kinh tế tập đoàn nhà nước hiện nay thì chất không đổi dù lượng có tăng. Hình thức thay đổi nhưng nội dung vẫn thế. Hiện tượng có thay hình đổi dạng, nhưng bản chất vẫn là bao cấp. Thế thì có gì đổi mới? Hay chỉ là cỡi trói và rồi sẽ đâu vào đấy? Nguyên nhân vì sao mà để dẫn đến hậu quả xấu cần phải tái cấu trúc nền kinh tế? Các nhà lý luận cần làm rõ trước khi có quyết định của Thủ tướng. Nếu không, đây là tội lỗi của các ngài lý luận đấy ạ!

Không biết tại sao Việt Nam ta không làm như Hàn Quốc thời Park Chung Hee hay tệ hơn là làm theo kiểu Trung Quốc mà lại làm theo kiểu nữa Hàn Quốc đầu thai với nữa của Trung Quốc để đẻ ra những đứa con quái thai của thời đại? Bằng cách phải đi liên doanh với các nước còn chưa phải hàng đầu, và sử dụng mô hình bao cấp cho các quái thai để dẫn đến thảm họa môi trường và trỡ thành gánh nặng thua lỗ mà người dân đã nghèo, nhưng phải chịu nuôi những đứa con không biết tự đi?

Viết đến đây chắc Thủ tướng có thể hình dung tái cấu trúc nền kinh tế đã cởi trói hơn 20 năm qua như thế nào là đúng?

Asia Clinic, 10h45 ngày 06/01/2010